Trẻ chậm nói và những điều ba mẹ cần phải biết!

Khi trẻ con chậm biết nói, ba mẹ thường cảm thấy rất lo lắng. Nhiều người còn không biết trẻ chậm nói đơn thuần hay do bệnh lý và cũng không biết con chậm nói phải làm sao? Do đó, bài viết này sẽ giúp ba mẹ tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề trẻ con chậm nói. 

I. Trẻ chậm nói là như thế nào?

Lời nói là cách giao tiếp thông qua âm thanh, bao gồm 3 thành phần chính là: phát âm, giọng nói và sự lưu loát.

Rối loạn lời nói là tình trạng trẻ phát ra âm thanh nhưng người khác lại không hiểu được trẻ nói gì.

Ngôn ngữ được hiểu là một loại phương tiện để tiếp nhận và thể hiện thông tin. Ngôn ngữ thể hiện sự thông minh. Do đó, rối loạn ngôn ngữ thường phức tạp và nghiêm trọng hơn rối loạn lời nói.

Rối loạn lời nói và rối loạn ngôn ngữ được xem là một dạng chậm phát triển của trẻ em. Và dạng chậm phát triển này thường rất phổ biến, tỷ lệ cao hơn chậm phát triển vận động, nhận thức, thị lực…

Chậm nói hay chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ em là khi ngôn ngữ phát triển đúng trình tự nhưng có tốc độ phát triển chậm hơn so với bạn bè cùng trang lứa.

II. Trẻ chậm nói nguyên nhân do đâu?

Với câu hỏi bé chậm nói nguyên nhân là gì, Yoosun Baby xin giải đáp như sau:

Có 3 nhóm nguyên nhân chậm nói ở trẻ em đó là do bệnh lý; do tâm lý, môi trường; do bệnh tự kỷ.

1. Do bệnh lý

– Tại sao trẻ chậm nói? Trẻ gặp vấn đề liên quan đến các cơ quan phát âm như họng, mũi, tai… hoặc cơ quan chỉ huy như bại não, dị tật bẩm sinh, viêm màng não, di chứng của xuất huyết não…

Tại sao trẻ chậm biết nói? Trẻ sinh non có thể bị chậm nói

– Trẻ gặp vấn đề về thính lực: Nghe không tốt cũng là nguyên nhân chậm nói ở trẻ. Vấn đề thính lực khiến trẻ nói ngọng, nói lịu, tiếng nói bị bóp méo…

– Trẻ sinh non: Sinh thiếu tháng khiến cho một số cơ quan và hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. Trong đó, não bộ của trẻ cũng chưa phát triển đầy đủ. Vì thế, cha mẹ nên kiên nhẫn và lưu tâm đến việc phát triển trí não để con đạt các mốc giao tiếp như bình thường.

2. Tâm lý và môi trường

– Trẻ gặp cú sốc tâm lý: Trẻ rất nhạy cảm với các yếu tố tâm lý. Do đó, những cú sốc tâm lý như bố mẹ ly hôn, bố mẹ thường xuyên cãi vã… cũng là nguyên nhân gây chậm nói ở trẻ.

Nguyên nhân trẻ chậm biết nói là gì? Do trẻ xem TV quá sớm

– Trẻ tiếp xúc với TV và điện thoại quá sớm: Nhiều cha mẹ thường cho con xem TV và điện thoại để dỗ dành khi con lười ăn cơm, quấy khóc… Việc này có khả năng khiến trẻ chậm biết nói và trở nên ích kỷ.

– Trẻ ít được tiếp xúc với môi trường bên ngoài: Ngôn ngữ được hình thành qua trau dồi, không phải do di truyền. Việc quá bao bọc, không cho trẻ tiếp xúc với môi trường bên ngoài khiến trẻ phát triển ngôn ngữ không toàn diện.

3. Em bé chậm nói do tự kỷ

Trẻ chậm nói có phải tự kỷ? Một trong những dấu hiệu dễ dàng nhận biết trẻ tự kỷ đó là chậm nói. Nhưng chậm nói không hẳn là bé tự kỷ, đa phần sẽ là trẻ chậm nói thông thường.

Trẻ chậm nói tự kỷ thường khó khắc phục mà cần tới sự can thiệp của chuyên gia. 

Bên cạnh đó, trẻ chậm nói do tự kỷ còn có các hành vi khác như: tăng động, giảm chú ý.

Qua đây, chúng ta đã biết tại sao bé chậm nói? Vậy trẻ chậm nói chậm phát triển trí tuệ không? Theo dõi phần dưới đây để được giải đáp bạn nhé.

III. Trẻ chậm nói có ảnh hưởng gì không?

Trẻ chậm nói có sao không? Trẻ chậm nói không tập trung trong 1 thời gian kéo dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển sau này, nhất là trí não.

Bên cạnh đó, bé chậm biết nói không được can thiệp sớm sẽ khó điều trị về sau.

Do đó, khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào của trẻ chậm nói hay la hét, mẹ nên cho bé tới các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị.

IV. Dấu hiệu nhận biết trẻ chậm biết nói

1. 7 tháng tuổi

Trẻ gần như không có phản ứng với bất kỳ tiếng động nào.

2. Trẻ chậm nói 12 tháng tuổi

– Trẻ không quan tâm đến thế giới xung quanh, không phát ra tín hiệu giao tiếp với người khác.

Trẻ chậm nói giảm chú ý không quan tâm đến xung quanh dù đã 1 tuổi

– Trẻ không biết nói bất kỳ từ nào, không ê a, không bi bô.

– Không có phản ứng gì khi bố mẹ gọi tên.

– Không biết vỗ tay, chào tạm biệt…

3. Dấu hiệu chậm nói ở trẻ 2 tuổi

– Vốn từ của trẻ chưa phát triển nhiều, thậm chí không nhớ nổi 15 từ.

– Rất khó để hiểu được các chỉ dẫn của người lớn.

– Hiếm khi dùng lời nói để giao tiếp.

– Không biết bắt chước các hành động đơn giản của người lớn.

4. Chậm nói ở trẻ 3 tuổi

– Khó phát âm phụ âm

Trẻ chậm nói chậm đi

– Chưa hiểu rõ khái niệm giống và khác nhau.

– Khó khăn trong việc sử dụng đại từ xưng hô.

5. Chậm nói ở trẻ 4 tuổi

– Chưa nói được rõ ràng

– Không phân biệt được sáng, trưa, tối

– Chưa gọi tên được màu sắc, đồ vật

– Khó khăn trong việc hiểu các mệnh lệnh phức tạp.

V. Trẻ chậm nói nên bổ sung gì? Thực đơn khi trẻ chậm nói

Nhiều ba mẹ thường không biết bé chậm nói thiếu chất gì và bé chậm nói cần bổ sung gì?

Theo như đã chỉ ra, trẻ chậm nói không hẳn vì thiếu chất. Nhưng nếu trẻ chậm nói không được bổ sung dinh dưỡng đầy đủ càng làm giảm sự phát triển trí tuệ.

Dưới đây là các nhóm thực phẩm giúp mẹ biết được bé chậm nói nên bổ sung gì.

1. Bổ sung omega 3 cho trẻ chậm nói

Omega 3 giúp cải thiện IQ, nhận thức, sự tập trung của trẻ chậm nói kém tập trung.

Do đó, việc bổ sung omega 3 vào khẩu phần ăn rất tối cho quá trình chữa bệnh chậm nói ở trẻ.

Các thực phẩm giàu omega 3 cho trẻ chậm nói kém thông minh có thể kể đến là: cá ngừ, cá hồi, cá thu, hạt óc chó, hạt chia, hạt lanh, súp lơ, cải xoăn, quả dâu tây, mâm xôi…

2. Thực phẩm chứa nhiều vitamin A

Trẻ chậm nói nên ăn gì? Vitamin A là một gợi ý không thể bỏ qua với bệnh chậm nói ở trẻ em.

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong sự vững chắc của hệ miễn dịch. Nhờ đó giúp giảm viêm, chẳng hạn viêm tai giữa, ảnh hưởng đến khả năng nghe nói.

Các thực phẩm giàu vitamin A cho bé chậm nói chuyện là: ớt chuông, gan cá, rau bina, khoai lang, bông cải xanh…

3. Thực phẩm giàu nguyên tố vi lượng

Thiếu nguyên tố vi lượng có thể khiến trẻ bị thiểu năng, chậm phát triển…

Khi trẻ chậm biết nói, cần bổ sung thực phẩm giàu nguyên tố vi lượng

Do đó, ba mẹ nên bổ sung nguyên tố vi lượng để cải thiện tình trạng chậm nói ở trẻ em.

Thực phẩm giàu nguyên tố vi lượng là:

– Canxi: Đậu nành, trứng, sữa,…

– Kẽm: Thịt nạc, thịt bò, thịt dê…

– Sắt: Các loại thịt đỏ, nấm, hến…

4. Thực phẩm giàu protein

Protein cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động, gồm cả thể lực và trí tuệ.

Do vậy protein không thể thiếu trong khẩu phần khi bị chứng chậm nói ở trẻ em.

Protein có nhiều trong sữa, trứng, thịt nạc và các loại đậu.

VI. Bé chậm nói phải làm sao? Cách dạy trẻ chậm nói giảm chú ý

Trẻ chậm nói phải làm sao có lẽ là câu hỏi lớn nhất lúc này.

1. Tìm hiểu nguyên nhân gây hiện tượng chậm nói ở trẻ nhỏ

Khám chậm nói cho bé là việc làm cần thiết. Đi khám sẽ giúp xác định chính xác vì sao trẻ chậm biết nói.

Thông qua các bài kiểm tra về kỹ năng nói và ngôn ngữ, tìm hiểu tiền sử gia đình, bác sĩ sẽ giúp đánh giá tình trạng bệnh chậm nói ở trẻ.

Từ đó, bác sĩ sẽ tư vấn ba mẹ nên làm gì khi trẻ chậm nói.

Đồng thời, nếu phát hiện trẻ chậm nói do bệnh lý, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc uống cho trẻ chậm nói.

Trẻ chậm nói nên uống thuốc gì?

Việc này giúp điều trị dứt điểm nguyên nhân khiến trẻ con bị chậm nói.

Vậy khám bé chậm nói ở đâu? Ba mẹ nên đưa con đến các cơ sở khám chuyên khoa tâm lý sức khỏe tâm thần.

Đặc biệt, lựa chọn các cơ sở uy tín, có máy móc hiện đại và đội ngũ bác sĩ có chuyên môn, kinh nghiệm.

Trẻ chậm nói nên khám ở đâu?

2. Dạy con chậm nói thường xuyên

Nên dạy trẻ chậm nói như thế nào? Để đạt được hiệu quả khi dạy con tập nói, ba mẹ nên:

– Trẻ chậm nói và cách khắc phục đơn giản là thường xuyên dạy cho trẻ các từ vựng đơn giản như bố mẹ. Trong lúc dạy từ vựng, bố mẹ có thể đan xen hành động để bé liên kết lại với nhau.

Điều quan trọng trong cách chữa chậm nói ở trẻ qua lời nói là cần phải kiên nhẫn và thực hiện liên tục.

Trẻ chậm nói phải làm gì? Sự dạy dỗ của ba mẹ rất cần thiết

– Bé chậm nói phải làm sao? Đọc sách cũng là một mẹo cho bé chậm nói. Cha mẹ nên chọn sách có hình minh họa sinh động, nhiều màu sắc để cuốn hút trẻ.

– Liên tục gọi tên chính xác và mô tả ngắn gọn những thứ xung quanh để trẻ dễ dàng ghi nhớ và tập trung.

– Không cho trẻ xem TV, điện thoại quá nhiều cũng là một đáp án cho câu hỏi con chậm nói phải làm thế nào? Còn nếu xem TV, cha mẹ nên ở bên để kiểm soát nội dung và diễn đạt nội dung cho bé hiểu.

3. Kích thích nhu cầu giao tiếp bằng cách cho trẻ giao lưu với bạn bè

Bên cạnh tự dạy trẻ, ba mẹ cũng nên cho trẻ giao lưu với bạn bè thông qua các trò chơi hoặc đến trường cho bé chậm nói.

Trẻ chậm nói phải làm thế nào? Trẻ nên được giao lưu với bạn bè

Việc này sẽ kích thích nhiều hơn nhu cầu được giao tiếp của trẻ.

V. Câu hỏi liên quan đến vấn đề bé chậm nói không tập trung

1. Trẻ chậm nói có phải kém thông minh không?

Nhiều ba mẹ thường lo sợ không biết bé chậm nói có phải kém thông minh không.

Thực tế thì trẻ chậm nói không hẳn kém thông minh. Trẻ chỉ kém thông minh khi đi kèm chậm phát triển trí tuệ, hoặc vấn đề chậm nói không được chữa trị trong một khoảng thời gian dài.

Không thể khẳng định bé chậm nói là kém thông minh

Ngược lại, trẻ chậm nói có thông minh không? Một điều khá thú vị là, trẻ có thể chậm nói sáng dạ (bé chậm nói thông minh) nếu có khả năng trong các lĩnh vực khác như hội họa, âm nhạc…

2. Trẻ chậm nói khi nào cần can thiệp?

Bất kể phát hiện trẻ chậm nói ở giai đoạn nào, ba mẹ cũng nên đưa trẻ đi khám.

Điều trị chậm nói ở trẻ nên có sự tư vấn từ bác sĩ

Tùy thuộc mức độ và nguyên nhân bé chậm biết nói, bác sĩ sẽ đưa ra cách khắc phục chậm nói ở trẻ phù hợp.

3. Trẻ chậm nói nên uống sữa gì?

Sữa bổ sung đa dạng dinh dưỡng hoặc sữa chứa các thành phần tốt cho trí não như DHA, omega 3… đều phù hợp cho trẻ.

Như vậy, chúng ta vừa mới tìm hiểu về tình trạng trẻ chậm nói. Nếu mẹ cần tư vấn thêm, vui lòng liên hệ dược sĩ của Yoosun Baby qua hotline miễn cước 1800.1125.